Kredyty Bankowe

Głównym produktem bankowym są kredyty, czyli oprocentowane pożyczki gotówkowe na konkretne lub dowolne cele. Występują one w wielu rodzajach, dlatego szukając zobowiązania, warto uważnie przemyśleć wybór produktu.

Czym są kredyty?

Kredyty jest zobowiązaniem finansowym udzielanym przez bank na określoną kwotę. Klientem kredytowym może być zarówno osoba indywidualna, jak i przedsiębiorstwo, choć te dwie grupy mają dostęp do zgoła innych produktów. Kredyty konsumenckie cechują się długim czasem spłaty i ograniczonymi kwotami, w chwili, gdy firmy obracają znacznie większym kapitałem.

Jakie kredyty udzielają banki?

Podstawą oferty kredytowej jest jej forma przeznaczenia. Wiele ofert kredytowych zostało zaprojektowane na określone cele, ponieważ pozwala to bankom na łatwiejsze określenie ryzykowności udzielenia takiego zobowiązania. Przykładowo, kredyt hipoteczny na zakup domu lub mieszkania pozwala na egzekucję należności z zakupionej nieruchomości w przypadku niewypłacalności dłużnika, z uwagi na co bank może be przeszkód pożyczyć znacznie większą sumę.

Oferty kredytowe które znajdziesz w większości banków, to:

• Kredyt gotówkowy lub ratalny na dowolny cel,
• Kredyt na zakup samochodu,
• Kredyt konsolidacyjny na spłatę obecnych zobowiązań,
• Kredyt inwestycyjny dla firm,
• Kredyt preferencyjny w ramach programów socjalnych.

Ponadto do produktów kredytowych można zaliczyć również karty kredytowe, które pozwalają na regularne pożyczanie pieniędzy podczas zakupów w sklepach.

Jak banki decydują komu przyznać kredyt?

Banki wypracowały specjalny system oceny “zdolności kredytowej”, pozwalający im na określenie ryzyka wynikającego z udzielenia danego kredytu. Ryzykiem jest tu oczywiście prawdopodobieństwo, że z różnych przyczyn pożyczkobiorca nie będzie w stanie spłacić zobowiązania. Jeżeli jest ono zbyt wysokie, bank oferuje tej osobie niższe dofinansowanie lub całkowicie odmawia użyczenia pieniędzy.

Zdolność kredytowa określana jest na podstawie przeszłej historii kredytowej klienta oraz jego obecnego przychodu. Najważniejsze w tym wypadku jest to, czy klient już brał kiedyś kredyt i czy spłacił go w terminie. W przypadku terminowej spłaty zobowiązania, bank ma świadectwo, że dana osoba jest rzetelnym klientem i będzie gotowy udzielić jej większej kwoty. Niestety, osoby które zalegały ze spłatą zobowiązań, są w dużo gorszej sytuacji: nawet przez kilka lat po spłacie banki nie zdecydują się udzielić im kredytu, zwłaszcza na większe sumy.

Ile kosztuje kredyt?

Z uwagi na przepisy prawne, instytucje bankowe są zobowiązane do zaprezentowania wskaźnika RRSO przy kredytach. Jest to procentowy wykaz kosztu kredytu w skali roku. 

RRSO składa się z:

• Odsetek wynikających z oprocentowania,
• Prowizji za udzielenie kredytu,
• Opłat dodatkowych,
• Kosztów podatkowych.

RRSO dobrze wykazuje ogólną cenę kredytu, dzięki czemu pozwala porównać różne oferty. Należy jednak pamiętać, że nie uwzględnia on niuansów wynikających z dodatkowych ofert i warunków, które mogą sprawić, że droższy kredyt wciąż będzie bardziej atrakcyjny.

Dlaczego rata kredytu może się zmienić po podpisaniu umowy?

Na wysokość raty wpływa stały koszt wynikający z prowizji oraz marży, jak i często zmienne odsetki zależne od oprocentowania. Oprocentowanie kredytu nie jest w pełni ustalane przez bank, ale wpływają na nie również stopy Narodowego Banku Polskiego.

W umowie kredytowej będzie wskazane, który wskaźnik NBP określa oprocentowanie naszego zobowiązania. Zwykle są to WIBOR 3M lub WIBOR 6M. Jeżeli NBP podniesie stopy procentowe, podniesie się oprocentowanie kredytu, a jeżeli je obniży, oprocentowanie spadnie. 

Banki nie mają wpływu na zmiany stóp NBP. Jest to narzędzie państwowe, które pozwala na kontrolę wartości pieniądza poprzez zwiększenie kosztu pożyczek. W ten sposób możliwe jest przeciwdziałanie inflacji, gdy wartość pieniądza drastycznie spada, pod warunkiem że inne programy rządowe nie pogłębiają problemu.

W okresie, gdy stopy NBP gwałtownie wzrastają, klienci banków mogą korzystać ze specjalnych ofert okresowo stałego oprocentowania. W tym przypadku raz ustalona wysokość raty pozostaje niezmienna przez wskazany okres, zwykle trzech lub pięciu rat. Po tym czasie wysokość raty obliczana jest na podstawie obecnych stóp, a klient może zdecydować czy chce powrócić do stopy zmiennej, czy zamrozić nową wartość. Zmienne stopy procentowe opłacają się, gdy NBP ma tendencje do ich obniżania.

Jakie dodatkowe zobowiązania wynikają z kredytu?

Banki często domagają się spełnienia dodatkowych warunków w zamian za udzielenie kredytu. Z tego powodu należy dokładnie wczytać się w umowę i upewnić, czy kredyt w danym banku nie okaże się mimo wszystko droższy, niż się wydawał.

Najczęściej spotykane warunki dodatkowe kredytu to:

• Założenie konta osobistego do spłaty zobowiązania,
• Konieczność przyjmowania wynagrodzenia za pracę na konto w danym banku,
• Konieczność zakupu ubezpieczenia.

Jak wygląda umowa kredytowa?

Zawartość umowy kredytowej określa prawo bankowe. Przepisy wyszczególniają, że musi ona zawierać:

• Wyszczególnienie stron umowy.
• Kwotę i walutę, w jakiej udzielany jest kredyt.
• Cel na jaki mogą zostać wykorzystane pieniądze.
• Zasady i harmonogram spłaty kredytu.
• Wysokość oprocentowania i warunki jego zmiany.
• Metody zabezpieczenia spłaty, jeżeli te są obecne.
• Zakres uprawnień banku związanych z kontrolą wykorzystania i spłaty kredytu.
• Termin i metodę wypłaty środków.
• Wysokość i zasady odnośnie prowizji.
• Warunki dokonywania zmian, rozwiązania umowy, lub reklamacji kredytu.

Jak spłacić kredyt?

Wraz z umową kredytową klient otrzymuje harmonogram spłaty. Jest to lista terminów spłaty rat wykazująca dzień, do którego ma nastąpić spłata, oraz wysokość danej raty. Zasady spłaty wyszczególniane są w umowie.

W większości zobowiązań bankowych, klient zakłada rachunek osobisty, na którym przechowuje swoje środki celem spłaty. System bankowy automatycznie pobiera pieniądze, dzięki czemu kredytobiorca nie musi się niczym przejmować — wystarczy, że ma wystarczające środki na koncie.

W przypadku gdy kredyt jest udzielony bez obowiązku założenia konta, kredytobiorca musi przelewać środki osobiście na wskazany numer bankowy, często również odpowiednio tytułując swój przelew. Jeżeli raty mają stałą wysokość, można rozwiązać ten problem, ustanawiając zlecenie stałe w swojej aplikacji bankowej, dzięki czemu pieniądze będą wysyłane automatycznie we wskazanym dniu. Robiąc przelewy osobiście, należy pamiętać o wysłaniu środków przynajmniej dwa dni przed terminem i przed weekendem, aby mieć pewność, że przelew zostanie zaksięgowany na czas.

Czy można spłacić kredyt wcześniej?

Kredytobiorcy mają prawo do wczesnej spłaty swojego zobowiązania. To, czy banki mogą pobierać dodatkowe prowizje, zależy od rodzaju kredytu i czasu spłaty, jednak w większości przypadków jest to darmowe, a zawsze tańsze od terminowej spłaty.

Nadpłata jest opłacalna ponieważ odsetki płacone są za każdy dzień trwania zobowiązania. Jeżeli więc kredytobiorca nadpłaca kredyt, nie będzie płacił odsetek za okres, którego koszta kapitałowe już zwrócił. Innym rozwiązaniem jest nadpłata celem zmniejszenia wysokości raty. W jej przypadku pieniądze z nadpłaty zostają równo podzielone między wszystkie raty, zmniejszając ich koszta. Rozwiązanie to ma swoje zastosowanie, gdy wysokość miesięcznych opłat jest kłopotliwa dla naszych finansów. 

Co jeżeli nie spłacę zgodnie z terminem?

Jeżeli kredytobiorca nie spłaci raty zgodnie z harmonogramem, jego zobowiązanie finansowe staje się zadłużeniem. Banki posiadają proces odzyskiwania środków z zobowiązań, który przebiega zwykle tak samo:

Zauważając zwłokę w spłacie, bank wysyła ponaglenia do spłaty.

Jeżeli opóźnienie się przedłuża, bank nalicza określone przez ustawę odsetki karne. Są to dodatkowe koszta, które musi spłacić kredytobiorca.

Jeśli nie wystarczy to do zmotywowania spłaty, bank wynajmuje firmę windykacyjną lub wydziela swój dział windykacyjny do zajęcia się sprawą.

W okresie windykacyjnym, dedykowana firma stara się ustalić przyczynę opóźnienia w spłacie i wypracować kompromis, np. sugerując zmianę warunków umowy celem zmniejszenia raty.

Jeżeli firma windykacyjna nie jest w stanie odnieść sukcesu, sprawa trafia do sądu.

Sąd analizuje sprawę. Jeżeli zdecyduje, że umowa kredytowa była uczciwa, przydziela wierzycielowi tytuł wykonawczy.

Za jego pomocą bank może zatrudnić komornika, który ma prawo do egzekucji należności z majątku dłużnika.

Nawet, jeżeli uda nam się wypracować kompromis z bankiem po przeterminowaniu zobowiązania, nowe warunki są zawsze droższe i mniej opłacalne. Z tego powodu należy korzystać z możliwości zmiany warunków umowy, gdy już zaczynamy mieć trudności ze spłatą, a za nim kredyt przekształci się w dług.

Kredyty — podsumowanie

Pożyczanie pieniędzy to tradycja, która w ludzkim społeczeństwie istnieje od wieków. Najstarsze znane przykłady udzielania pieniędzy sięgają antycznej Mezopotamii aż 3 000 wieku przed naszą erą. Nie jest to więc praktyka której trzeba się obawiać: współczesne prawo gwarantuje nam przejrzyste zasady pożyczkowe i zwalcza próby wykorzystywania kredytobiorców. Zwłaszcza oferty bankowe są w tym przypadku godne zaufania. Aby jednak zyskać jak najwięcej na naszej pożyczce, należy uważnie wybrać dobrą ofertę. Nasza porównywarka kredytów pomoże ci w tym celu.

FAQ

Czy warunki umowy mogą się zmienić?

Tak. Dłużnik może złożyć wniosek o restrukturyzację kredytu, wykazując jakie zmiany by go interesowały. W ten sposób zaprasza bank do dyskusji.

Czym różni się kredyt od pożyczki?

Wyłącznie instytucje kredytowe, czyli banki, mogą udzielać kredytu. Pożyczki są ich pozabankowym odpowiednikiem, choć obydwie formy dofinansowania są regulowane tymi samymi przepisami.